Funkcja cosinus
Funkcja cosinus jest jedną z podstawowych funkcji trygonometrycznych, która opisuje zależność między bokami i kątami w trójkącie prostokątnym. Cosinus kąta to stosunek długości przyprostokątnej przylegającej do kąta do długości przeciwprostokątnej w trójkącie prostokątnym.
Definicja
Funkcja cosinus przyjmuje kąt \(\theta\) jako argument i zwraca stosunek długości przyprostokątnej przylegającej do kąta do długości przeciwprostokątnej:
$$ \cos(\theta) = \frac{\text{przyprostokątna przylegająca}}{\text{przeciwprostokątna}} $$
Na okręgu jednostkowym, cosinus kąta jest współrzędną \(x\) punktu na okręgu, który odpowiada kątowi \(\theta\).
Własności funkcji cosinus
- Dziedzina: Funkcja cosinus jest określona dla wszystkich liczb rzeczywistych \(x\), czyli \(x \in (-\infty, \infty)\).
- Zbiór wartości: Wartości funkcji cosinus mieszczą się w przedziale od \(-1\) do \(1\), czyli \( \cos(x) \in [-1, 1] \).
- Okresowość: Funkcja cosinus jest okresowa z okresem \(2\pi\). Oznacza to, że \( \cos(x + 2\pi) = \cos(x) \) dla dowolnego \(x\).
- Symetria: Funkcja cosinus jest funkcją parzystą, co oznacza, że \( \cos(-x) = \cos(x) \).
Wartości funkcji cosinus dla wybranych kątów
- \(\cos(0^\circ) = 1\)
- \(\cos(30^\circ) = \frac{\sqrt{3}}{2}\)
- \(\cos(45^\circ) = \frac{\sqrt{2}}{2}\)
- \(\cos(60^\circ) = \frac{1}{2}\)
- \(\cos(90^\circ) = 0\)
Wykres funkcji cosinus
Wykres funkcji cosinus przypomina falę sinusoidalną, ale przesuniętą fazowo o \(\frac{\pi}{2}\) (90 stopni) w lewo względem wykresu funkcji sinus. Wartości funkcji oscylują między \(-1\) a \(1\), a okres funkcji wynosi \(2\pi\).
Równania cosinusoidalne
Podobnie jak w przypadku sinusa, funkcję cosinus można stosować w równaniach opisujących oscylacje i drgania. Przykładowe równanie cosinusoidalne ma postać:
$$ y = A \cos(Bx + C) + D $$
gdzie:
- \(A\) to amplituda,
- \(B\) to częstotliwość,
- \(C\) to przesunięcie fazowe,
- \(D\) to przesunięcie pionowe.
Zastosowania funkcji cosinus
Funkcja cosinus ma wiele praktycznych zastosowań w różnych dziedzinach nauki i techniki:
- Fizyka: Opis drgań harmonicznych, szczególnie w obwodach elektrycznych i mechanicznych.
- Inżynieria: Analiza sygnałów, przetwarzanie dźwięku, analiza obrazu.
- Geometria: Obliczenia w trójkątach, szczególnie w geometrii analitycznej.
- Astronomia: Wyznaczanie położenia ciał niebieskich na sferze niebieskiej.
Funkcja cosinus, podobnie jak funkcja sinus, odgrywa fundamentalną rolę w opisie ruchów falowych i analizie sygnałów, a także w innych dziedzinach matematyki i fizyki.