Funkcja trygonometryczna
Funkcje trygonometryczne to funkcje, które opisują zależności między kątami i długościami boków w trójkącie prostokątnym. Są one fundamentalne w matematyce, fizyce i inżynierii. W matematyce najczęściej spotykane funkcje trygonometryczne to sinus, cosinus, tangens oraz cotangens.
Podstawowe funkcje trygonometryczne
-
Sinus Funkcja sinus przyjmuje kąt jako argument i zwraca stosunek długości przeciwprostokątnej do długości przyprostokątnej naprzeciwko kąta:
$$ \sin(\theta) = \frac{\text{przeciwprostokątna}}{\text{przyprostokątna naprzeciwko kąta}} $$
-
Cosinus Funkcja cosinus przyjmuje kąt jako argument i zwraca stosunek długości przyprostokątnej przylegającej do kąta do długości przeciwprostokątnej:
$$ \cos(\theta) = \frac{\text{przyprostokątna przylegająca}}{\text{przeciwprostokątna}} $$
-
Tangens Funkcja tangens przyjmuje kąt jako argument i zwraca stosunek długości przeciwprostokątnej do długości przyprostokątnej przylegającej:
$$ \tan(\theta) = \frac{\sin(\theta)}{\cos(\theta)} = \frac{\text{przeciwprostokątna}}{\text{przyprostokątna przylegająca}} $$
-
Cotangens Funkcja cotangens to odwrotność funkcji tangens:
$$ \cot(\theta) = \frac{1}{\tan(\theta)} = \frac{\cos(\theta)}{\sin(\theta)} $$
Własności funkcji trygonometrycznych
Funkcje trygonometryczne są okresowe, co oznacza, że ich wartości powtarzają się w regularnych odstępach czasu. Okresy te wynoszą:
- Dla sinusa i cosinusa: \(2\pi\),
- Dla tangensa i cotangensa: \(\pi\).
Przykłady
-
Sinus 90°:
$$ \sin(90^\circ) = 1 $$
-
Cosinus 0°:
$$ \cos(0^\circ) = 1 $$
-
Tangens 45°:
$$ \tan(45^\circ) = 1 $$
Wykresy funkcji trygonometrycznych
Funkcje trygonometryczne można przedstawić na wykresie. Dla każdej z tych funkcji, oś pozioma odpowiada kątowi (wyrażonemu w radianach lub stopniach), a oś pionowa wartości funkcji.
- Wykres funkcji sinus i cosinus to fale sinusoidalne.
- Wykres funkcji tangens i cotangens to krzywe hiperboliczne, które mają asymptoty w miejscach, gdzie funkcje te są niezdefiniowane.
Zastosowania funkcji trygonometrycznych
Funkcje trygonometryczne znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak:
- Geometria: Obliczanie długości boków i miar kątów w trójkątach.
- Fizyka: Opis drgań, fal i ruchu obrotowego.
- Inżynieria: Analiza obwodów elektrycznych, sygnałów i fal.
- Astronomia: Obliczanie pozycji ciał niebieskich.
Funkcje trygonometryczne są kluczowe dla zrozumienia wielu zjawisk matematycznych i fizycznych, które występują zarówno w codziennym życiu, jak i w zaawansowanych naukach.